Ruokaketjun vastuullisuuteen liittyy aina myös eettinen näkökulma. Se voi sisältyä vastuun osa-alueisiin tai vaikuttaa taustalla arvoina, periaatteina, ihanteina tai normeina. Ravinnontuotantoon liittyvä eettinen keskustelu on tärkeää myös siksi, että ruoka ei ole vain kulutushyödyke, vaan olennainen osa ihmisten identiteettiä, vuorovaikutusta ja elinympäristöä. Myös ruuan lähde, maatalous ja maaseutu ovat monin tavoin läsnä ihmisten arjessa, vaikka yhä useammilta kuluttajilta puuttuu kokemuksellinen yhteys ruuan tuotantoon ja tuottajiin. Kuluttajat liittävät sianlihantuotannon eettisyyden usein eläinten hyvinvointiin. Nykymuotoisessa sianlihantuotannossa yrittäjän työpanos ja jaksaminen ovat keskeisiä tuotannontekijöitä, ja työhyvinvointi on yhteydessä myös eläinten hyvinvointiin. Kuluttajat ovat havainneet maatalousyrittäjien työhyvinvoinnin ongelmat ja ovat sitä mieltä, ettei yrittäjien työtä arvosteta tarpeeksi. He toivovat myös yrittäjien saavan lihasta nykyistä parempaa hintaa. Toisaalta maatalousyrittäjät haluavat antaa kuluttajille totuudenmukaisen kuvan työstään ja taloudellisista olosuhteistaan. Tässä valossa sianlihantuotannon eettisiin kysymyksiin liittyvän keskustelun avaaminen tuottajien ja kuluttajien välille on ajankohtaista. Tämän hankkeen tavoitteena on selvittää sikatalousyrittäjien ja kuluttajien käsityksiä suomalaisen sianlihantuotantoketjun eettisistä periaatteista, niiden sisällöstä ja eettisistä ongelmista, jotka liittyvät periaatteiden soveltamiseen lihan tuotantoketjun eri toimijoihin. Arvioinnit syntyvät työpajoissa, joissa tuottajat ja kuluttajat pohtivat eettisiä periaatteita matriisityökalun avulla. Pohdinnan kohteina on esimerkiksi oikeudenmukaisuuden, itsemääräämisen ja hyvinvoinnin edistämisen toteutuminen ja tuotantoketjun eettiset ongelmat. Monisyisiin eettisiin ongelmiin löytyy harvoin yhtä oikeaa ratkaisua. Niiden ratkaiseminen ja päätöksenteko edellyttää myös arvoja koskevan tiedon lisääntymistä. Tämä hanke pyrkii edistämään ruokaketjun läpinäkyvyyttä tunnistamalla sianlihan tuotantoketjun ajankohtaisia eettisiä kysymyksiä ja arvioimaan niiden merkitystä asianosaisten näkökulmasta.
Vastaava tutkija
Hankkeen kesto 2012 - 2014
Asiasanat
työpaja, sianlihantuotanto, kuluttajat, arvot, etiikka, tuottajat
Hankkeen vaihe: päättynyt
HUOM! Tämä tutkimushankekuvaus on tuotettu Hankehaaviin Maa- ja elintarviketalouden tutkimuskeskuksen tutkimustietojärjestelmästä, jota ei enää ylläpidetä. Tarkista ajantaiset tutkimushanketiedot Luonnonvarakeskus Luken järjestelmästä.
|